Elektrik enerjisinin (kuvvetli akım, zayıf akım ve sinyal iletimi) iletim ve dağıtım aşamalarının her noktasında kablolar yoğun olarak kullanılmaktadır. Kabloların, her türlü dahili ve harici ortamlar ile çeşitli çevre şartlarında sorunsuzca görevlerini yapmaları oldukça önemlidir. Özellikle mekanik zorlanmalara karşı kablolarda zırhlama özelliği bulunmaktadır.

İletken, yalıtkan ve kılıf gibi kablo ana bileşenlerinden bir diğeri de “zırhlama”dır. Zırhlama, bir ara kılıf, dolgu veya başka bir ayırıcı üzerine uygulanır.

Zırhlamanın amacı, mekanik koruma sağlamaktır. Mekanik koruma; darbe, kesme, ezme ve kemirgen gibi dış etkenlere karşı kabloyu korur. Bununla beraber ekranlama ve topraklamaya da destek sağlar.

Zırhlama tipleri kullanılan malzeme ve kapama oranına göre çeşitlilik gösterir. Zırhın, özün üzerini kapladığı alan oranı, kapama olarak adlandırılır.

Zırhlama Tipleri

Buna göre belli başlı zırhlama çeşitleri teknik özellikleri ve kaplama oranları şu şekildedir.

SWA (Steel Wired Armour) Çelik Tel Zırh

► Tel tipi zırhlama,
► Tek tel spiral sarım
► Mekanik dayanım iyi
► Çekme dayanımı iyi,
► Kemirgen dayanımı iyi,
► Bükme performansı düşüktür (yaklaşık %95 kapama).

SWB (Steel Wired Braid) Çelik Tel Örgü Zırhlama

► Mekanik koruma iyi,
► Çekme dayanımı düşük,
► Daha düşük kablo çapı,
► Bükülme daha iyidir ( yak. %75 kapama),
► SWA’ye göre daha hafiftir.

STA- (Steel Tape Armour) Çelik Bant Zırh

► Basınç ve darbeye yüksek dayanım,
► Kemirgen dayanımı iyi,
► Daha hafif,
► Malzeme maliyeti daha düşük,
► %100 kapama ile düşük frekanslarda endüksiyon koruması,
► Çekmeye karşı dayanımı daha düşüktür.

DEVAMI

FAALİYETLERİMİZ

The post KABLOLARDA ZIRHLAMA appeared first on Maxwell Endüstriyel Mühendislik.

Paratoner, statik elektrik yüklü bulutlarla yeryüzü arasında oluşan şiddetli elektrik akımının insanlara, binalara, elektrikle çalışan cihazlara, elektrik tesisatına zarar vermeden doğrudan toprağa aktarılmasını sağlayan elektriksel güvenlik ekipmanıdır.

Paratoner, statik elektrik yüklü bulutlarla yeryüzü arasında oluşan şiddetli elektrik akımının insanlara, binalara, elektrikle çalışan cihazlara, elektrik tesisatına zarar vermeden doğrudan toprağa aktarılmasını sağlayan elektriksel güvenlik ekipmanıdır.

Paratoner topraklaması, elektrik çarpması ve yangın risklerinin önüne geçmek için bina dışından yapılmalı, izolasyon malzemesinin veya bina duvarının içinden geçirilmemeli, yakınında metal herhangi bir nesne olmamalıdır.

Elektrik akımını paratonerden toprağa aktaran iletken çıplak olmalıdır.

Yıldırım veya şimşeklerin oluşumu doğada belirli bir döngü içerisinde gerçekleşir.

Isınan yeryüzü, üzerindeki havayı ısıtır ve ısınan hava yükselir. Yükselen havadaki su buharı soğur ve bulutlar oluşur. Bulutların tepelerinde sıcaklık donma noktasının altına düşer.

Bulutların tepelerinde oluşan buz kristalleri birbirine sürtünerek statik elektriği oluşturur. Pozitif yükler bulutun üst kısmında negatif yükler ise alt kısmında yoğunlaşır.

Yüklerin yoğunluğu arttıkça bulutların içerisinde şimşekler veya bulutlar-zemin arasında yıldırım olarak adlandırılan, şiddetli elektrik akımı geçişiyle yüklerin deşarjı gerçekleşir.

Elektriğin keşfi milattan öncelere dayanmaktadır. Yakın tarihte elektrik alanında yapılan keşifler günümüz teknolojisinin temellerini oluşturmaktadır.

17. yy. başında W.Gilbert bazı maddelerin birbirlerine sürtündüğünde birbirlerine uyguladığı gücü tanımlamak için elektrik kelimesini kullanmıştır.

18. yy.’ın önemli bilim insanlarından olan B. Franklin, fırtınalar sonucu oluşan yıldırımların insanların yaralanma ve ölümlerine yol açması, binalarda yangın çıkması gibi olumsuzların önlemek için çalışmalarda bulunmuştur.

Yıldırım-elektrik arasındaki ilişkiyi ünlü uçurtma deneyi ile tanımlamış ve yıldırımlardan korunmak için paratoner prensibini ortaya çıkarmıştır.

Yıldırımın düşeceği nokta tahmin edilemez ve özellikle yüksek binalar, enerji nakil hatları, trafo merkezleri, sinyal verici istasyonlar, köprüler, havaalanları, akaryakıt dolum ve satış tesisleri, risk altındadır. Bu sebeple her yapının paratoner sistemi ayrı olarak yapılmalıdır.

Yıldırım çarpmalarının büyük çoğunluğu 30-40 kA aralığında olsa da 200 kA ve üzeri akım deşarjlarında yıldırım çarpmaları da olabilmektedir.

Yıldırım düşmesiyle oluşan gerilim ve akım dalgalanmasının etki yarıçapı 2 km’ye kadar çıkabilmektedir.

Yağışsız kuru havada, havanın izolasyon direnci 30 kV/cm’dir. Yağışlı havalarda yüklenmiş bulutlar arasındaki izolasyon direnci 0.5-10 kV/m değerlerine kadar düşmektedir.

Yıldırımdan korunma sistem ve bileşenlerine ait standartlar; EN 62305-1, EN 62305-2, EN 62305-3, EN 62305-4, EN 62561-1, EN 62561-3, EN 62561-6, EN 61643-21, EN 61024-1, NF C 17-102’dir.

Yıldırım, risk büyüklük değerlerine göre dört sınıfa ayrılmıştır. 1. Sınıf 3-200 kA, 2. Sınıf 5-150 kA, 3. Sınıf 10-100 kA, 4. Sınıf 16-100 kA aralıklarında potansiyele sahip bölgeleri ifade eder.

Yıldırımdan ve etkilerinden korunmak için iç yıldırımlık (LV-Low Voltage Parafudr ) ve dış yıldırımlık (paratoner) sistemleri kullanılır.

DEVAMI

FAALİYETLERİMİZ

The post PARATONER appeared first on Maxwell Endüstriyel Mühendislik.

Astronomik zaman röleleri üzerindeki küçük ekran ve butonlarla istenilen sürelere göre programlanabilir. Bazı markalarda ise bilgisayar üzerine hazırlanan programlar zaman rölesine aktarılabilir. Astronomik zaman röleleri ayarlanan zamanlarda ve ayarlanan süre boyunca dahili kontağını veya kontaklarını aktif eder. Kontrol edilmek istenilen ekipmanlar direk bu kontaklara bağlanabileceği gibi yüksek akım çekecek uygulamalarda ekstra kontaktör kullanılabilir.

İçerisinde bulunan pil aracılığı ile elektrik kesintilerinde tarih ve zamanı bozulmaz ve yüklü program silinmez.

Çeşitli uygulama alanlarına sahip astronomik zaman röleleri içerisinde dünya üzerinde bulunduğumuz coğrafi konumum bilgilerini ayarladığınız vakitte saat geçişlerine otomatik olarak adapte olmaktadır . Aşağıda astronomik zaman rölelerinin bazı kullanım alanları verilmiştir.

KULLANIM ALANLARI

Aydınlatma Kontrolü

Cadde, sokak, park ve bahçe gibi açık alanlarda, cami, okul ve bina gibi kapalı alanlarda belirli periyotlarda aydınlatma elemanlarının açılıp kapatılmasının programlanması için astronomik zaman röleleri kullanılır. Astronomik zaman röleleri konum bilgisi girilerek konuma göre güneşin doğuş ve batış saatlerini hesaplayarak güneşe göre aydınlatma elemanlarının açılıp kapanması konusunda büyük kolaylık sağlarlar. Bu şekliyle güneşin doğuş ve batış saatinin değişmesiyle ayarlarda değişiklik yapmaya ihtiyaç kalmaz. Ayrıca haftanın günlerine göre farklı programlar yapılarak da aydınlatma sistemlerinin kontrolünü sağlar.

Sulama Kontrolü: Tarımsal sulama veya bahçe sulama sistemlerinde günde bir veya bir kaç kez çalıştırılacak su pompalarının kontrolü astronomik zaman rölesinin programlanması ile kolaylıkla yapılabilir.

Okul Zilleri 

Okullarda ders ve teneffüs zillerinin kontrolü için astronomik zaman röleleri kolay ve kullanışlı ekipmanlardır.

Isıtma ve Soğutma Sistemleri

Endüstride veya yerleşim alanlarında büyük ısıtma ve soğutma sistemlerinin periyodik çalıştırma programlanması için astronomik zaman saatleri kullanılabilir.

Diğer çalışmalarımız hakkında bilgi almak için FAALİYETLER

KAYNAK

The post Astronomik Zaman Rölesi ve Kullanım Alanları appeared first on Maxwell Endüstriyel Mühendislik.

Elektrik şebekelerinde başlangıçta, gelişmemiş yapı bulunması ve özellikle kablo kullanım oranının düşük olması nedeniyle, kapasite çok yüksek olmadığı için topraklamaya gerek yoktu ve dağıtım şebekelerinde izole nötr noktası tercih edilmekteydi. Dağıtım şebekesinin büyümesi ve kablo kullanım oranının artması ile nötr nokta topraklaması baskın olmaya başlamıştır. İnsanların güvenliği nedeniyle yüksek bir kısıtlama olduğu için, toprak arızalarının büyüklüğünü sınırlamak amacıyla topraklama sistemleri uygulanmaya başlanmıştır. Yüksek toprak arıza akımı durumunda, olası bir dokunma noktasındaki gerilim potansiyelini arıza ile eşitlemek gerekir. Toprak arıza akımını azaltacak bir topraklama sistemi tasarlamak genellikle çok daha mantıklıdır.

Orta gerilim dağıtım şebekeleri, toprak arıza akımlarının koruma röleleri tarafından algılanması ve canlıların veya sistemlerin güvenliği için nötr noktası topraklamasının nasıl gerçekleştirileceğine dair birçok yönteme sahiptir. Nötr noktası birden fazla şekilde ele alınabilir. Direkt olarak topraklanabilir, izole edilmiş veya bir direnç veya endüktans üzerinden topraklanmış olabilir. Nötr noktasının topraklama yöntemi, normal işletme koşullarında sistemin işletilmesini etkilemez. Ancak toprak arızası durumunda nötr nokta topraklamasını sistem üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Normal çalışma sırasında, teorik olarak nötr noktasına doğru herhangi bir akım akmamaktadır. Bir toprak arızası meydana geldiğinde, arıza akımı ve gerilimi nötr noktasının topraklama şekline göre değişiklik göstermektedir.

Türkiye Elektrik İletim Şebekesi içerisinde yer alan transformatör merkezlerinde bulunan 380/33 kV transformatörlerin sekonder sargıları topraklama transformatörü üzerinde topraklanmaktadır.Güç transformatörün sekonder tarafının üçgen bağlı olduğu ve erişilebilir nötr noktasının mevcut olmadığı şebekelerde, topraklama transformatörü kullanılarak yapay bir nötr noktası oluşturulur. Topraklama transformatörünün kullanımı toprak arızalarının karakteristiğini değiştirmektedir. Şebekede kullanılan topraklama transformatörü, dirençli arıza akımının azalmasını ve kalan reaktif akımın artmasını etkiler. Topraklama transformatörü sıfır empedansının (R0 ve X0) ihmal edilmesi, koruma rölelerinin arıza tespiti ve insanlar ve ekipmanlar üzerinde ölümcül hatalara neden olabilecek beklenmedik toprak arıza akımı meydana getirebilirler. Topraklama yönteminin seçimi, dağıtım şebekesinin yapısına ve karakteristiğine de bağlıdır. Genel olarak, bir dağıtım şebekesinin yapısını iletkenlerin uzunluğu belirlemektedir. Ancak kablo ve havai hatlar arasındaki oran da önemlidir. Orta gerilim şebekesindeki 1 km’lik kabloda 1 km’lik havai hattan 10 kat daha fazla kapasitans olduğu bilinmektedir. Dağıtım şebekelerinde kullanılan tipik iletkenlere ait veriler Tablo 1’de verilmiştir. Kablo ve havai hatlar arasındaki kapasitans oranları detaylı olarak incelenebilir. Kablo kullanım oranının artması ile ilgili dağıtım bölgesindeki kapasitesinin de artmasına neden olacaktır.

DEVAMI: ELEKTRİKPORT

The post 380-33 kV İzole Trafolarda Kapasitif Arıza Akımlarının İncelenmesi ve Sisteme Etkileri Üzerine Çözüm Önerileri appeared first on Maxwell Endüstriyel Mühendislik.

• 1000 KVA Kuru Tip Trafo Merkezi
• Enerji ve Aydınlatma Otomasyonu Elektrik Tesisat İşleri
• 200 kamera lık komple CCTV altyapı tesisatı
• Mekanik Otomasyon Elektrik Altyapı Kablolaması
• Toplam 450 kVA UPS tesisatı
• Yangın Algılama Elektrik Altyapı Tesisat İşleri
• Kartlı Geçiş Sistemi Elektrik Altyapısı
• 66.000 metrekare ETUK, Çevrim empedansı, KAKR, Yıldırımdan Korunma ve Topraklama Ölçüm Test ve Raporlanması

Toplamda,

• 11750 kVA busbar tesisatı
• 140.000 zayıf akım kablosu
• 40.000 kumanda kablosu
• 60.000 kuvvet kablosu

çekildi.

The post VESTEL KURUTMA FABRİKASI ELEKTRİK SİSTEMLERİ KURULUMU TAMAMLANIYOR appeared first on Maxwell Endüstriyel Mühendislik.